Mijn ritueel: Sofie De Cleene
Welke eigenaardige gewoontes heeft een kunstenaar, voor of tijdens het werkproces? Nieuwsgierig als we zijn naar die geheime rituelen, maken we er ineens een echte reeks van. We trokken deze week naar het atelier van Sofie De Cleene.
"Of ik nu een dag werk aan mijn keramiek, papier-maché of ga tekenen: veel van mijn rituelen blijven hetzelfde. Eén daarvan is, waar ik ook ben, dat ik altijd met drie verschillende drankjes richting mijn werktafel trek. Eén liter koffie uit mijn French press (al dan niet koffie van de vorige dag - opgewarmd in de microgolfoven), één liter thee en één liter water. De hoeveelheid koffie varieert wel met de duur van mijn werkdag. Een halfuurtje werken is dan logischerwijs net iets minder koffie. Daarvoor maak ik dan een plekje vrij op één van mijn werktafels dat net groot genoeg om er ook mijn laptop op kwijt te kunnen.
Daarna maak ik een vage planning met kleine schetsjes en korte zinnetjes van wat ik moet of wil maken. Wanneer ik routinewerk doe – bijvoorbeeld het afwerken van keramiek of het schilderen van grote oppervlaktes – dan luister ik meestal naar de soap Thuis via Youtube. Ik neem er dan ondertussen ook mijn notitieboekje bij. Hoewel ik dan niet nadenk of bewust luister naar Thuis, toets ik mijn ideeën er wel aan af. Omdat mijn werk echt persoonlijk is, probeer ik wel te achterhalen of het breder te interpreteren is via die soap. De dialogen vind ik gewoon superinteressant, net omdat ze zo banaal zijn. Wanneer ik dan één zin uit zijn context haal, dan kan het plots heel geladen worden. Ik ga er niet specifiek naar op zoek, maar het kan wel gebeuren dat zo’n zin het schopt tot een nieuwe titel voor mijn werk. Thuis is er enkel als achtergrondgeluid, want gewoon kijken doe ik niet. Zo kan ik zelf het uiterlijk van de personages verzinnen en zijn de dialogen minder aan hun context gebonden. Zo heb ik ook lange tijd getekend op café of tijdens voorstellingen, net omdat ik die gesprekken of tekstflarden rondom mij nodig heb. Misschien moet ik ooit wel eens een graphic novel maken over Thuis, als een soort overkoepelend levenswerk.
Maar wanneer ik geen routinewerk doe, en moet beginnen illustreren, dan zet ik studie- en meditatiemuziek op. Ik ben niet erg kieskeurig in welke mix ik dan opzet, want meestal zijn het dan van die 7-uur durende Youtube-filmpjes waar het internet vol van staat. Het brengt me wel in een bepaalde concentratie, waardoor ik beter kan denken.
Nu ik sinds een maand verhuisd ben, heb ik ook een nieuw atelier. En dan durf ik mij ook al eens een nieuw ritueel voor te nemen, zoals mijn werkplaats wat meer op orde krijgen of niet langer werken in kleren waar ik straks nog de deur mee uit moet. Maar zoals dat gaat met voornemens, komt daar nooit echt veel van in huis.
Daarnaast heb ik ook mijn kat Dirk een ritueel aangeleerd, iets wat ik (achteraf gezien) beter niet gedaan had. In mijn vorige atelier was het namelijk veel kouder dan het hier is, en toen liet ik Dirk vaak in mijn nek liggen. Dat was warm, en zo konden we samen wat werken. Maar nu ik het hier sneller opgewarmd krijg, wil Dirk nog altijd in mijn nek liggen. Daar is het nu helaas veel te warm voor en bovendien beperkt hij mijn bewegingsruimte tijdens het werken."
Sofie De Cleene (°1993) zoekt met haar keramiek en tekeningen naar de perfectie in de imperfectie. Tekeningen ontstaan uit vlekken, vazen uit blutsen en gezichten uit amorfe vormen. In haar werk voert ze steeds een nieuwe zoektocht naar materialiteit, tactiliteit en functionaliteit, waarbij het plezier van het maken en beleven steeds voorop staat.