Cool Japan: van samoerai tot Nintendo
Onze fascinatie voor Japan is eeuwenoud. De hedendaagse Japanse beeldcultuur, met iconen zoals Hello Kitty of Naruto heeft een heel rijke voorgeschiedenis. Het MAS toont deze lange traditie in een pittige expo vol kleur.
Na het typisch Japans lakwerk en het fraaie porselein komen in de 19e eeuw ook de prentkunst en schilderijen naar de Westerse wereld overgewaaid. De mysterieuze Japanse cultuur heeft ook een lange traditie in geïllustreerde verhalen die ze ‘manga’ noemen. Begin 20e eeuw worden de eerste Japanse tekenfilms of anime gemaakt. De korte zwart-witfilmpjes zonder geluid worden een bron van inspiratie voor de latere Disneywereld.
Sebastian Masuda - Colourful Rebellion - Seventh Nightmare photo Ans Brys
In een meer recent verleden ontwikkelt zich in Japan een typische stijl voor het afbeelden van kinderen en jonge meisjes met uitermate grote ogen: kawaii. Kawaii betekent schattig, maar tegelijkertijd ook onvolwassen, hulpeloos en kwetsbaar. De cultuur is ontstaan als protest van meisjes die zich verzetten tegen het harde labeur en de verstikkende eisen van de maatschappij. Kawaii wordt één van de meest typerende kenmerken van de Japanse popcultuur. Ook vandaag nog betalen vele volwassenen grof geld om iets van hun onschuldige kindertijd terug te kopen. Zo lijkt ‘Puff Marshie’ van de hand van Yoshitomo Nara, op het eerste zicht schattig, maar als je aandachtig kijkt, ontdek je een verbeten trekje achter haar glimlach. De drie miniatuurversies in de tentoonstelling proberen hun dieperliggende gevoelens te verbergen. In feite zijn ze boos en teleurgesteld. Ook andere iconen zoals de poeslieve ‘Hello Kitty’ staan garant voor spectaculaire merchandising.
Ook videogames vormen een belangrijk Japans exportproduct. Ze zijn één van de belangrijkste bronnen van vermaak geworden. Qua omzet laten ze vandaag de filmindustrie ver achter zich. Of het nu op computer, console of smartphone is, de kans is groot dat je ooit een Japans spelletje hebt gespeeld. In 1981 start Nintendo met ‘Super Mario’. De intussen wereldberoemde Italiaanse loodgieter met snor en tuinbroek verovert de wereld. Enkele jaren later brengt Nintendo de populaire Gameboy op de markt. En ja, ook ‘Pokemon’ is present in het MAS. In 1999 is hij voor het eerst te zien op de Belgische televisie. Het pocketmonster wordt een megasucces, dankzij games, speelkaarten, knuffels… De goed gedocumenteerde tentoonstelling in Antwerpen zet ook minder commerciële aspecten van de Japanse cultuur in de kijker. Je krijgt interessante duiding bij specifieke tekentechnieken, design en mode… Vergeet ook robot Pepper niet. Hij wacht je op aan de uitgang voor een goed gesprek. MAS, Antwerpen Nog tot 19 april 2020 www.mas.be
Foto: Ans Brys
[if !supportLineBreakNewLine] [endif]
