Ludovic Laffineur: in hoog tempo naar een eigen signatuur
Na passages bij Kunstenfestival Watou en Ongezien #3 pakte Ludovic Laffineur in 2018 uit met een eerste solotentoonstelling. Ludovic legde zich eerst toe op tekenen en zette pas twee jaar geleden de stap naar schilderen. In zijn werk kaart hij eigentijdse thema’s aan, zonder te vervallen in clichés. Het is een balanceeroefening waar deze autodidact wonderwel in slaagt. Een gesprek over doorzettingsvermogen, dure verftubes en de kleur van melancholie.
Al op jonge leeftijd dompelde Ludovic zichzelf onder in de kunst. ‘Net zoals zovele beginnende kunstenaars kopieerde ik de meesters. Picasso natuurlijk, maar vooral het kubistische werk van George Braque sprak me aan. Maar ik bleef lang zoekende. Natekenen is een technische oefening. Ik tekende heel voorzichtig, geïsoleerd. Daarom ging mijn voorkeur in het begin uit naar zachte pastel. Het was een stoffige, maar leerrijke periode in mijn leven. Ik schilderde achter een doorzichtig zeil in de gastenkamer. Mijn echte stappen zette ik in 2008 na de geboorte van mijn eerste dochter. In 2016 stapte ik over van tekeningen naar schilderijen.’
Je volgde nooit een kunstopleiding. Zorgt dat voor beperkingen of is het een uitdaging om zelf alles te moeten uitzoeken?
Het is een zoektocht, maar ik leer graag bij. Ik maak fouten, begin opnieuw. Zo ontdekte ik bijvoorbeeld: hoe meer pigment in verf, hoe duurder. Dat ondervond ik tot mijn scha en schande toen ik aan de kassa enkele tubes verf wilde afrekenen. De tube ceruleumblauw bleek 86,50 euro te kosten. Ik durfde hem niet terugleggen. Een dure eerste les. Mijn vader was ook een autodidact. Hij heeft tot zijn 15e gestudeerd, maar heeft zich toch via allerlei omwegen opgewerkt tot directeur van een farmaceutisch bedrijf. Hij vertelde me altijd dat je alleen maar iets kan bereiken als je er zelf in gelooft. Ondertussen is hij mijn grootste fan geworden.
Vind je gemakkelijk inspiratie voor je werken?
Voor mijn figuratieve werk baseer ik me vooral op foto’s die ik maakte tijdens mijn werkverblijven in het buitenland. Ik werkte een tijd voor de Verenigde Naties en Europese Instellingen. Wellicht heeft die competitieve alfaomgeving ervoor gezorgd dat ik een creatieve uitlaatklep nodig had. Maar ook andere beelden kunnen mijn aandacht trekken. Ik werk momenteel in de maritieme sector. Dat werk vormt een grote bron van inspiratie, net als mijn gezinsleven. Ik vind inspiratie in de emoties die een beeld kunnen oproepen. Ik denk in kleuren. Ik ben een melancholicus. Blauw is voor mij de kleur van de melancholie.
Je schakelde over van pastel naar olieverf. Nochtans zeg je dat je techniek vanuit een zelfde basis vertrekt.
Ik schilder met mijn vingers en de palm van mijn hand. Zo hou ik letterlijk voeling met het canvas en de kleuren. Voor de rechte lijnen durf ik wel eens een lat te gebruiken. Voor de pasteltekeningen gebruik ik een dikke fixeerlaag die ik aanbreng met een kwast in plaats van een spuitbus. Zo hou ik het geheel kleurvast en kan ik geen veranderingen meer aanbrengen. Mijn schilderijen komen wellicht niet op de meest conventionele manier tot stand. Professioneel ben ik begaan met milieu en duurzame scheepvaart, maar thuis ben ik niet meteen een schoolvoorbeeld van ecologisch bewustzijn. Je moest eens weten hoeveel verfborstels ik al gekocht heb, omdat ik telkens opnieuw vergeet mijn penselen te reinigen. Ik heb van de nood een deugd gemaakt: mijn werken vertrekken vaak vanuit een blad of canvas, waarop ik mijn borstels heb gereinigd.
Is de combinatie van een jong gezin, drukke professionele bezigheid en passie voor schilderen vol te houden?
Schilderen is een avond- en nachtgegeven. Wanneer de kinderen in bed liggen, trek ik naar mijn atelier. Stel je er niet teveel bij voor. We zijn bezig met verbouwingen in onze woning. Een spot en een lange verlengdraad zorgen voor de enige verlichting op de zolderruimte. De volgende ochtend sta ik dan soms verbaasd hoe een kleur bij natuurlijk licht een volledig ander beeld geeft.
Je werken zijn vaak figuratief, maar toch dring je als kijker moeilijk door in het onderwerp. Je houdt je beelden vaag of je figuren wenden zich van de toeschouwer af. Wat druk je daarmee uit?
Ik schilder veel en aan een hoog tempo. Dus ik weet dat ik op een moment mijn perfecte schriftuur zal vinden. Ik zit nu volop in die zoektocht. Ik stel heel wat in vraag, zeker mijzelf. Ik ben mateloos ambitieus, maar probeer deze uit de hand gelopen hobby een plaats te geven. De thema’s in mijn werk zijn meestal maatschappijkritisch. Maar ik wil die niet te boodschapperig brengen. Misschien wordt dat vage wel mijn signatuur.
